Auteur: Alice van de Beek

Mijn eerste recept rechtstreeks vanuit Indonesië! Geniet mee van een heerlijk visgerecht. Elke dag komt hier de visverkoper aan de deur. Om half acht ’s morgens kan ik al verse vis kopen. De zee is hier een paar kilometer vandaan. De vis die ’s nachts gevangen wordt, wordt ’s morgens aan de deur verkocht. De verkoper komt op zijn brommertje met koelboxen langs. De vis in stukken ijs gestoken. Dit keer kocht ik ikan rumah, vertaald is dat “huisvis”. Nou ja, wat dat ook maar moge zijn, het zijn kleine zeevissen met weinig graatjes. Voor dit recept kun je in principe elke soort witte vis gebruiken. Vers van de markt, laat de vis schoonmaken of neem visfilet, net wat je lekker vindt.

Ingrediënten

limoensap of citroensap
zout
2 vissen of filet
1 kleine ui of sjalot, kleingesneden
2 teentjes knoflook, in dunne plakjes gesneden
1 rode peper, klein gesneden
1 stukje gember van 2 cm, in dunne plakjes gesneden
½ tl kunyit
1 – 2 tomaten in blokjes
1 stengel sereh / citroengras twee maal in de lengte ingesneden
1 citroenblad (optioneel)
zonnebloemolie

Bereiding

Wrijf de vis in met zout en limoensap.

Verhit wat zonnebloemolie in een hapjespan of een pan met dikke bodem. Fruit de ui, knoflook, rode peper en gember zachtjes in de olie. Voeg de kunyit toe en roer. Voeg dan de tomaat, citroengras en citroenblad toe. Je kunt ook wat extra limoensap toevoegen als je geen citroenblad hebt. Laat alles even zachtjes pruttelen.

Voeg de vis toe. Laat 5 tot 10 minuten meebakken op 1 kant, afhankelijk van de dikte van je vis. Let op dat je sausje niet te droog wordt. Voeg anders een klein beetje water doe. Keer de vis voorzichtig om. Laat ook de andere kant 5 tot 10 minuten meebakken tot ie gaar is. Niet verschuiven in de pan.

Neem de vis voorzichtig uit de pan en leg rechtstreeks op de borden. Schraap de bumbu bij elkaar en drapeer op de vis.

Lekker met witte rijst en gebakken boontjes.

Tip:
Ik heb hier twee vissen voor twee personen gebruikt. Kijk hoeveel vis je nodig hebt en pas de hoeveelheden voor de bumbu aan. Alleen de sereh / citroengras hoef je niet te verdubbelen.

De plakjes gember eet je niet op, die kun je op je bord laten met de graatjes.

Houd je van pittig, voeg dan tijdens het bakken nog wat sambal toe.

Duurzaam leven kan soms heel makkelijk zijn. Deze tip leerde ik tijdens een actie van ROVA, onze afvalophaaldienst in Lichtenvoorde. Met 100 gezinnen probeerden we 100 dagen afvalvrij te leven. Een van de deelnemers deelde de bovenstaande tip: ‘de regel van de helft’.

Vaak wordt op verpakkingen van schoonmaakmiddelen aangegeven hoeveel van het middel je nodig hebt om schoon te maken. Meegeleverde maatlepels of dopjes geven de hoeveelheid aan.  Voor een volle wasmachine gebruik je een volle maatlepel waspoeder.

Voor een volle emmer water heb je een volle dop allesreiniger nodig. Vaak zijn de aangegeven hoeveelheden helemaal niet nodig. De helft van het product is vaak voldoende om je was of je huis schoon te krijgen. Vandaar de regel van de helft. Het helpt bij het schoonmaken ook om een halve emmer water te vullen in plaats van een hele. Of om bij een klein afwasje een klein sopje te maken.

De regel gaat ook op bij andere dingen. Is je wel eens opgevallen dat een theezakje meer thee bevat dan voor dat ene glas of die ene pot die je wil zetten? Hang het zakje er maar eens de volle 5 minuten in zoals op de verpakking staat. Dan krijg je wel hele donkere thee. De helft van het zakje volstaat . Ik ging er om die reden toe over om losse thee te kopen. Ik meet zelf af hoeveel ik nodig heb.

Even terug naar het zeeppompje in mijn blog van 4 mei van dit jaar. In plaats van zelf vloeibare zeep te maken kun je ook duurzamer worden door de zeep uit een pompje aan te lengen met water. Dat klink misschien gek, maar vloeibare zeep bestaat voor het grootste gedeelte uit water. Ik herinner me dat we in restaurants in Indonesië vaak aangelengde zeep in pompjes tegenkwamen. Daar gebruikten ze trouwens ook servetjes waarvan de lagen van elkaar gehaald waren. Zo doe je drie keer met een servetje. Daar deden ze het vast vanuit zuinigheid, maar dat is ook een prima reden om te halveren.

Met de regel van de helft kom je een heel eind in de dagelijkse praktijk. Je kunt het toepassen op allerlei terreinen, het kost weinig moeite en het is ook nog eens goed voor je portemonnee.

Deze tip zou niet misstaan in een vrekkenkrant 😉

“Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de Heer van je wil, niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God” Micha 6:8

Ongeveer tien jaar geleden ben ik door deze tekst in beweging gezet. We volgden met onze huisgroep in Lichtenvoorde de Micha Cursus. Aan de hand van filmpjes en teksten, vragen en opdrachten uit het werkboek dachten we met elkaar na over recht en gerechtigheid. Mijn ogen gingen (opnieuw) open voor de werkomstandigheden van koffie- en cacaoboeren. Ik leerde over het lozen van giftig afval door grote bedrijven. Ik ontdekte wie wat heeft verdiend aan het T-shirt dat ik koop. Ik ging mij afvragen hoe ik recht kon doen aan mensen dichtbij en ver weg, hoe kon ik zorgen voor deze aarde en wat mijn bijdrage was aan een eerlijker economie. Ik ging Fair Trade koffie  kopen. Ik melde me aan als collectant voor ZOA-vluchtelingenzorg en voor Amnesty International. Ik vroeg in kledingwinkels of kinderhanden hadden meegewerkt aan de kleding. Kleine veranderingen werden mijn eerste stappen op de weg van recht en gerechtigheid.

17 oktober 2021 – Micha Zondag

Micha Nederland is een organisatie die kerken inspireert om als christen actief te zijn in deze wereld. Een keer per jaar vraagt zij kerken om een zondag stil te staan bij recht en gerechtigheid naar aanleiding van de Bijbeltekst uit Micha. Dit jaar heeft als thema: ‘Genieten van genoeg’.

Ik wil jullie heel graag aanmoedigen om op de website van Micha Nederland te kijken.  Daar vind je al het materiaal dat zij aanleveren voor een zondag rond het thema ‘Genieten van genoeg’. Ook de Micha Cursus vind je daar, inmiddels vernieuwd. Doe de cursus eens voor 7 weken met een groep en ontdek waar jij actief kunt zijn.

Micha Nederland

In Indonesië vind je op straat veel kleine eetkraampjes waar warme snacks verkocht worden. Zo halverwege de middag heb je in een tropisch klimaat best zin in iets hartigs. Deze maïskoekjes kikkeren je weer op voor een poosje. Een lekker warm tussendoortje dus. Tijdens een aantal ontmoetingen in het afgelopen jaar heb ik deze maïskoekjes ook geserveerd. Daar vielen ze prima in de smaak.

Ingrediënten

1 blikje mais 
¼ rode paprika, fijngesneden
2 teentjes knoflook, geperst
2 lente-uitjes, fijn gesneden
1 theelepel sambal 
wat zout
½  kruidenbouillontablet, verkruimeld
1 theelepel ketoembar
½ theelepel trassi  (kun je evt. weglaten)
paar stengels selderij of peterselie, fijngesneden
50 gram bloem
1 ei

zonnebloemolie om te bakken

Voorbereiding:
Maal de maïs met het vocht met een staafmixer klein. Je mag nog stukjes maïs zien.
Voeg alle overige ingrediënten toe en roer alles goed door elkaar tot een ‘korrelig’ beslag.

Bereiding:
Verhit een klein laagje olie in een koekenpan. Maak met behulp van een eetlepel een paar kleine pannenkoekjes.  Bak ze goudbruin. Draai ze om als de bovenkant droog is. Bak de tweede kant ook nog even.
Haal de maïskoekjes uit de pan en laat ze even uitlekken op keukenpapier.

Tips:
Eet de maïskoekjes warm als snack bij de borrel. Je kunt de maïskoekjes van tevoren maken en vlak voor gebruik even opwarmen. Koud zijn ze trouwens ook lekker. Neem ze bijvoorbeeld mee bij een picknick.

Maak grotere maïskoeken door meer beslag per koek in de pan te doen en eet de maïskoeken als vleesvervanger.

Voor deze duurzame tip moet je misschien een extra rondje fietsen, maar je kunt erg blij worden van zuivel en groenten eten uit je eigen buurt. Het is een leuke actie om op onderzoek uit te gaan naar producten die in je eigen buurt worden geproduceerd en aan de deur verkocht worden.

In het voorjaar worden soms aardbeien of asperges vanuit een kraampje langs de weg verkocht. Fruitboeren verkopen vaak appels of seizoensfruit vanaf hun bedrijf. In andere regio’s kun je een abonnement nemen op een groentepakket dat wekelijks wordt samengesteld met groenten van het seizoen. In Eibergen hadden we een abonnement op het Achterhoekpakket. De groenten komen van verschillende biologische boerenbedrijven uit de Achterhoek. Op een vaste dag in de week haalde ik mijn bestelling op vanaf een vast adres. We aten daardoor weleens groenten die ik anders in de winkel nooit zou kiezen, of zelfs niet zou vinden. We aten palmkool, schorseneren, meikolletjes, gekleurde worteltjes, verse tuinbonen en dergelijke.

Voor zuivel vond ik een zuivelboerderij. Daar koop ik melk en yoghurt in glazen statiegeldflessen. Ik koop ook graag honing bij een lokale imker of meel bij een molenaar uit de buurt. Het maakt me blij om de lokale boeren te steunen.

In Lichtenvoorde werden onze melk en yoghurt met een doosje eieren met een bakfiets bezorgd vanaf een zorgboerderij uit Harreveld. De lege flessen stonden klaar bij de deur, samen met onze koelbox. De jongens van de zorgboerderij wisselden de flessen om, dat ging altijd met veel omhaal en plezier en ik hoefde er de deur niet voor uit. Ik vond het een win-win-win situatie.

Even wat voordelen van eten uit de buurt op een rijtje:

• geen of lage vervoerskosten, dus ook geen uitstoot
• steun voor de lokale boer: hij of zij krijgt een eerlijke prijs, er is geen tussenhandel
• geen verpakkingen of herbruikbare verpakkingen
• je weet waar je eten vandaan komt
• je beweegt mee met de seizoenen, dat wat er op een natuurlijke manier is, dat eet je

Het grote voordeel van wonen in de Achterhoek is dat de boer om de hoek woont. Maar er zijn in – of net buiten – de stad ook initiatieven van lokale boeren. Het is leuk om uit te zoeken wat je uit je eigen buurt kunt halen. Maak er een uitje van. Doe het samen met iemand en geniet!

Vanaf deze maand zit er statiegeld op kleine plastic flesjes. Producenten zijn op die manier verplicht om verantwoording te nemen voor het verpakkingsafval dat na gebruik overblijft. Hoewel sommige producenten onder deze verplichting uit willen komen door hun product in drinkpakjes te gaan verpakken, is het toch een goede eerste stap. Het is ook een goede stimulans voor de gebruiker om het flesje na gebruik niet weg te gooien maar weer in te leveren.

Plastic flesjes stonden dit voorjaar op nummer vier van het meest gevonden zwerfafval. Ik verwacht dat jij als lezer geen afval in de berm gooit. Maar ook netjes verzamelde plastic flesjes geven een hoop afval. Ik ben geschrokken van de hoeveelheid plastic die maandelijks in mijn oranje container verdween toen we in Lichtenvoorde woonden. Ik wilde dat anders. Want plastic kan wel gerecycled worden, maar voor veel verpakkingen wordt nog steeds nieuwe grondstof gebruikt.

Ik heb een metalen waterfles aangeschaft die ik keer op keer met kraanwater kan vullen. Hij gaat overal mee naar toe. Onderweg hoef ik geen drinken in pakjes of flesjes te kopen. Zo voorkom ik dus afval.

Kees en ik hebben elk een goeie thermosbeker waar we onze koffie in meenemen als we op pad gaan. We zijn er heel erg blij mee. In aanschaf is hij wel wat duur, zo rond de dertig euro, maar hij is lekvrij, isoleert goed en is makkelijk met een hand te gebruiken. Wist je dat je bij de kiosk op het station en bij bijvoorbeeld Starbucks korting krijgt als je je eigen drinkbeker meeneemt?